Το έργο LandEval
Το έργο LandEval χρηματοδοτείται από το Πράσινο ταμείο στο πλαίσιο του Χρηματοδοτικού Προγράμματος «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2022», Άξονας Προτεραιότητας 3-ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ.
Στόχος του έργου είναι:
- Να συνδράμει στην έγκαιρη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στην προστασία της γεωργικής παραγωγής της χώρας.
- Nα υποστηρίξει τη λήψη αποφάσεων από τις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές για τον σχεδιασμό δράσεων προσαρμογής και πιθανώς αναδιάρθρωσης της ελληνικής γεωργίας με ορίζοντα το 2050.
Προτεραιότητα του LandEval είναι η ήπια προσαρμογή της ελληνικής γεωργίας στις κλιματικές συνθήκες, ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων, η προστασία του εισοδήματος των παραγωγών, η επισιτιστική ασφάλεια της χώρας και η εναρμόνιση με τις προτεραιότητες της Εθνικής Στρατηγικής Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Στόχος της δράσης είναι η συλλογή και ομογενοποίηση εδαφολογικής πληροφορίας για την ελληνική επικράτεια από διάφορες πηγές, σε γεωβάση δεδομένων ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί ως δεδομένο εισόδου στο μοντέλο αξιολόγησης. Τα παραδοτέα της δράσης αποτελούνται από:
- Κανόνες εναρμόνισης διαφορετικών εδαφολογικών μελετών για την Ελληνική επικράτεια.
- Γεωβάση δεδομένων εδαφολογικής πληροφορίας με χωρική μονάδα αναφοράς την Χαρτογραφική Εδαφική Μονάδα (Χ.Ε.Μ.).
Συλλογή και αξιολόγηση απαιτήσεων τριών εκ των κυριότερων ελληνικών καλλιεργειών (ελιά, άμπελος και σιτάρι), έτσι ώστε σε συνδυασμό τους με την εδαφική πληροφορία και κλιματικά μοντέλα να προκύψει η τρωτότητα, το επίπεδο ανθεκτικότητας, και ουσιαστικά η βιωσιμότητά τους, χωρικά και χρονικά. Ειδικά για τις πιλοτικές περιοχές και προκειμένου να επιδειχθεί η πλήρης λειτουργικότητα του προτεινόμενου προτύπου συστήματος, θα μελετηθούν, εκτός της ελιάς, της αμπέλου και του σίτου, οι απαιτήσεις και άλλων ειδών που καλλιεργούνται σήμερα στις περιοχές αυτές, π.χ. φιστίκι, λαχανικά, καθώς και άλλα είδη που θα μπορούσαν πιθανόν να τα αντικαταστήσουν σε ενδεχόμενα μελλοντικά κλιματικά σενάρια, συμπεριλαμβανομένων και των ενεργειακών καλλιεργειών.
Xρήση περιοχικών κλιματικών μοντέλων (Regional Climate Models) αιχμής για την ανάπτυξη κλιματικών δεικτών που σχετίζονται με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ελληνική γεωργία, ώστε να αξιολογηθεί η τρωτότητά της με έμφαση στην καλλιέργεια της ελιάς, της αμπέλου και του σίτου. Οι προσομοιώσεις θα καλύπτουν τις εξής χρονικές περιόδους:
- 1971-2000 (ως περίοδος αναφοράς).
- 2021-2050 για τα μελλοντικά σενάρια εκπομπών RCP4.5 (σενάριο με μέτρια φιλόδοξες πολιτικές μετριασμού) και RCP8.5 (σενάριο αδράνειας χωρίς πολιτικές μετριασμού).
Σχεδιασμός και ανάπτυξη διαδικτυακής εφαρμογής - γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών (web-GIS) για την εκτίμηση της τρωτότητας της παραγωγής/απόδοσης και εμφάνισης μη παρασιτικών ασθενειών, και κατ' επέκταση του βαθμού χωρικής και χρονικής καταλληλότητας καλλιεργειών με ορίζοντα το 2050.
Η εφαρμογή θα παρέχει πληροφορίες:
- Ανά περιοχή ενδιαφέροντος.
- Ανά καλλιεργούμενο είδος.
Προϋπολογισμός
Διάρκεια
Ομάδα έργου
Μαρία Ντούλα
Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο
Διονύσης Καλύβας
Γεωπονικό Πανειστήμιο Αθηνών
Χρήστος Γιαννακόπουλος
Εθνικό Αστεροσκοπείο ΑθηνώνΣυνεργαζόμενοι φορείς
Ημερίδες
Κεντρική Ημερίδα Έργου
Η κεντρική ημερίδα του έργου έλαβε χώρα στις εγκαταστάσεις του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου στις 23 Μαΐου 2025 με συμμετοχή τόσο δια ζώσης όσο και διαδικτυακά. Τους συμμετέχοντες καλωσόρισε στο Ινστιτούτο ο Γενικός Διευθυντής, Δρ. Παναγιώτης Μυλωνάς, ενώ την ημερίδα χαιρέτισαν ο Πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου, κ. Γιάννης Ανδρουλάκης και η Αντιπεριφερεάρχης Π.Ε. Βορείου Τομέα Αθηνών, κα Λουκία Κεφαλογιάννη, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην ανάγκη παροχής αξιόπιστων τοπικών δεδομένων για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην αγροτική παραγωγή και υπογράμμισαν τη σημασία των αποτελεσμάτων του LandEval. Τις δράσεις του έργου παρουσίασε αναλυτικά η επιστημονική υπεύθυνη του έργου Δρ Μαρία Ντούλα.
Παρουσιάσεις Ομιλητών
